Iemand Moet Het Doen
Iemand Moet Het Doen

Iemand Moet Het Doen

Annie M.G. Schmidtprijs 1992

EEN TANGO IN DE KLEINKUNST

‘De vondst is genade, voor de rest is het werk

Door Daan Bartels
Beeldje Annie M.G. Schmidt, gemaakt door Frank Rosen, gefotografeerd door Jaap Reedijk

Haar theatervoorstelling De dame zet zich schrap kreeg wisselende kritieken, maar over de liedjes en de kwaliteiten van Jenny Arean als vertolkster daarvan was iedereen het eens. ‘Er zijn veel mooie liedjes waarin Arean alle kans krijgt te galmen en te grommen, maar ook de tedere kanten van haar alt te etaleren’, stond te lezen in de Haagsche Courant. Een van die liedjes was Iemand moet het doen, geschreven door Jan Boerstoel en Martin van Dijk.

Jenny Arean legt een krant opzij en schenkt koffie. Hoog in het keukenraam staan vijf beeldjes: Dik Trom, Lenin, de ‘kop’ van Johan Kaart (prijs voor opmerkelijke prestatie op het gebied van theateramusement) en tweemaal die van Annie M.G. Schmidt. “Weet je wat zo erg was,” begint Jenny, “eerst kregen we een zeefdruk met een portret van Annie. Helemáál niet mooi! Pas later kwam het beeldje. Die is goed, die zet je op een richel en als er een inbreker komt sla je ‘m er mee dood. Loeizwaar zijn die dingen! De eerste kreeg ik samen met Jan en Martin voor Iemand moet het doen. En een prijs krijgen is altijd leuk. Tuuuurlijk! Als je liedje als beste gekozen wordt is dat hartstikke mooi!”

De werkkamer van Jan Boerstoel oogt vol. Meters boeken en stapels papier. Her en der wat briefjes. Jan verklaart: “Ik start vaak op blaadjes en heb altijd een blocnote bij de hand voor een mooie regel of een idee. Pas later werk ik het uit op de pc. Je moet zo denken, de vondst is genade en voor de rest is het werk! Iemand moet het doen is een tekst waar verloop inzit. Het begint met iemand die een veroordeeld persoon ombrengt. Daarna gaat het over ordebewaarders en uiteindelijk over rechters en politici. Zij dragen verantwoordelijkheid voor zaken die zij niet zelf uitvoeren. En dan het volk, hoe verwerpelijk we zaken ook vinden, even de andere kant opkijken is erg makkelijk. Mijn tekst heb ik voorgelezen aan Martin. Op die manier geef ik een indruk van hoe het naar mijn idee moet lopen.”

Martin van Dijk komt uit zijn kelder met wat hij zelf noemt ‘een verschrikkelijk ding’. Het is de zeefdruk waar Jenny al over vertelde. Martin: “Het goeie mens schrok zich dood toen ze het zag! Gelukkig hebben we later zo’n beeldje gekregen. Voor Jenny heb ik op de tekst van Jan tamelijk opmerkelijke muziek geschreven. Het is een tango en dat komt niet vaak voor in de kleinkunst. Of het moet om de gimmick zijn, zoals bij Tearoom tango. Dat dwingende, die puls, is natuurlijk ingegeven door de militante tekst. Ik weet nog dat ik destijds druk bezig was met het voorbereiden van een musical in de schouwburg van Arnhem. Als ik maar even tijd had vloog ik naar de bovenfoyer, waar een piano stond. Daar heb ik de muziek er in no-time uitgeknald.” Jenny: “Het lied gaat natuurlijk over keuzes maken. Het is een zeer eenduidige tekst, met mooie voorbeelden en een bittere slotzin: ‘en de rest vindt het wel goed’, die denken ‘lik m’n reet maar!’ Of het cabaret is? Geen idee hoor. Een goed nummer, dat is het! Klaar!”