Amsterdams Parfum
AAmmsstteerrddaammss PPaarrffuumm

Amsterdams Parfum

‘VOOR MIJ IS HET EEN LIED MET EEUWIGHEIDSWAARDE’

Beelden en geuren van de stad op romantische muziek

Door Daan Bartels

Jenny Arean, Jan Boerstoel en Martin van Dijk ontvingen de Annie M.G. Schmidtprijs voor het beste theaterlied van 1992 voor Iemand moet het doen. Jenny zong het in haar solovoorstelling De dame zet zich schrap. Daaruit komt ook het sterk beeldende lied Amsterdams parfum over de geuren van ‘haar’ stad. Jan schreef de tekst naar een idee van Jenny zelf.

Jenny, geboren in Lisse: “Mijn gevoel voor Amsterdam is heel sterk. Ik ben hier geworteld, ik hoor hier! Als ik vroeger voor een dag of tien bij vrienden logeerde in de Achterhoek, dan was het alsof de tijd daar stilstond. Terwijl ik wist dat thuis het echte leven doordenderde.”

Brief aan Willem
Jenny: “Ik wilde graag een lied over de geuren van Amsterdam zingen. En over de herinneringen en plekken die aan die geuren verbonden zijn. Over mijn eerste vriendje bijvoorbeeld, die ik had leren kennen in het Mirandabad. Dat ik voorop zijn stuurstang zat en dat we langs de Amstel fietsten. Ter hoogte van de cacaofabriek reden we toen door een wolk van chocoladelucht. En over dat ik met mijn dochtertje achterop door het fietstunneltje van het Singel naar het Centraal Station reed, terwijl ze de grachten aan het spuien waren. Een heerlijke brakke lucht rook ik toen. Maar ook over de herfstgeur van houtkacheltjes op woonboten op mistige dagen aan de Prinsengracht… Ik vroeg Willem Wilmink of hij een tekst voor dat lied wilde maken en stuurde hem op verzoek een lange brief met mijn ideeën. Maar een maand ging voorbij, zes weken gingen voorbij en er kwam niets. Uiteindelijk heeft Willem wel een tekst over Amsterdam gestuurd, maar deze had niets met mijn bedoeling te maken. En begrijp me goed: Willem kon niet lelijk schrijven. Het was meer niet gelukt, omdat hij last had van een hoop oud zeer met betrekking tot deze stad. En toen heb ik Jan Boerstoel gevraagd. Potverdomme, Jan schrijft ook meesterlijk natuurlijk!”

Idee van Jenny
Jan, geboren in Den Haag: “Ik ben in Amsterdam gaan wonen om er te studeren. Daarna ben ik niet meer weggegaan. Toen Jenny een lied wilde over de geuren van Amsterdam, zei ik dat ik dat wel een aardig onderwerp vond. Ik woonde er inmiddels een jaar of twintig, dertig. Dus ik had ook wel enig idee. Jenny vertelde mij heel eerlijk dat ze de opdracht eerst aan Willem had gegeven, maar dat er die keer niets uitgekomen was. Ik heb toen om een kopie van haar brief gevraagd en ben daarmee aan het werk gegaan. Jenny had vier kantjes vol geschreven met herinneringen, plekken in de stad en de geuren die daar voor haar bij hoorden. Ik heb die vorm gegeven en er zelf nog een paar beelden bij bedacht. Als ik nu de tekst ergens gebruik, vermeld ik er altijd bij dat het idee van Jenny komt. Ere wie ere toekomt.”

Muzikale touche
Martin, geboren in Emmen: “Ik ben opgegroeid in Drenthe en heb lang in Groningen gewoond. Maar voor mijn werk was het beter om in het westen te wonen. Dat werd Amsterdam. Ik heb inmiddels heel wat teksten over de stad op muziek gezet. Amsterdam inspireert liedschrijvers.”

“Jenny heb ik leren kennen toen ik componist en muzikaal leider was van de musical De zoon van Louis Davids. Daarmee is de basis gelegd voor een langdurende samenwerking. Ik schreef veel muziek voor haar en ging als pianist mee op tournee. Wanneer ik iemand goed leer kennen en met die persoon praat over wat en waarom hij of zij iets wil zingen, dan helpt mij dat bij het componeren. Zowel bij Iemand moet het doen, als bij Amsterdams parfum is het gelukt om met elkaar uitzonderlijk materiaal te maken. Het zijn stuk voor stuk liedjes die opvallen, door de bijzondere thema’s en hun eigen muzikale touche.”

Wonderlijk verhaal
Jenny: “De Annie M.G. Schmidtprijs, daar heb ik nog een wonderlijk verhaal over. Wij kregen met z’n drietjes de prijs voor het lied Iemand moet het doen. Jaren later sprak ik daarover met journalist Henk van Gelder. Hij had in de jury gezeten en vertelde me dat ze enorm getwijfeld hadden of nou dat lied of toch Amsterdams parfum de prijs verdiende. Hij vroeg zich zelfs af of ze er wel goed aan hadden gedaan om Iemand moet het doen te laten winnen. Dat is natuurlijk een politiek bewogen lied. Amsterdams parfum daarentegen, uit hetzelfde theaterprogramma, dat spreekt meer tot de verbeelding. Het heeft dat extatische liefdevolle, en een romantische melodie. En lees die laatste regels nog eens! Jan legt daarin een link naar hoe wijnkenners over de geur van een wijn praten. Knap geschreven hoor. Briljant, vind ik het! Het is voor mij een lied met eeuwigheidswaarde.”